


हाडे आणि चयापचय प्रक्रियेबाबत योग्य निदानासाठी उपयुक्त तंत्र

पुणे, ता. २४ : पिंपरी येथील डीपीयू सुपर स्पेशालिटी हॉस्पिटलमध्येअत्याधुनिक ड्युअल-एनर्जी एक्स-रे अॅब्सॉर्प्टिओमेट्री (डेक्सा) स्कॅनरसुविधा उपलब्ध करण्यात आली आहे. निदान आणि प्रतिबंधात्मक आरोग्यसेवा क्षमतांना बळकटी देणारा हा एक महत्त्वाचा टप्पा आहे. हाडांची खनिज घनता (बीएमडी), शरीरातील चरबी आणि स्नायूंच्या रचनेचे मूल्यांकन करण्यासाठी डेक्सा स्कॅनर जागतिक स्तरावर सुवर्ण मानक म्हणून ओळखला जातो.
या अत्याधुनिक डेक्सा स्कॅनरचा उपयोग प्रौढांसह लहान आणि किशोरवयीन मुलांमध्येही हाडांच्या आरोग्याचे मूल्यांकन करण्यासाठी होतो, विशेषतः संधिवात, व्हिटॅमिन डी कमतरता, थॅलेसेमिया आणि हार्मोनल असंतुलन यांसारख्या स्थितींमध्ये. जलद स्कॅन वेळ, अत्यल्प रेडिएशन आणि उच्च अचूकतेमुळे ही चाचणी नियमित तपासणी आणि फॉलो-अपसाठी उपयुक्त ठरते.
हे तंत्रज्ञान सर्व वयोगटांतील रुग्णांसाठी फायदेशीर असून चयापचय आणि हाडांच्या आजारांचे लवकर निदान आणि वैयक्तिकृत उपचार नियोजन शक्य करते. ऑस्टिओपोरोसिसचे निदान, लठ्ठपणाशी संबंधित गुंतागुंतांचे निरीक्षण आणि हार्मोनल विकारांवरील उपचार मार्गदर्शन यामध्येही ही सुविधा महत्त्वाची भूमिका बजावते.
भारतात सध्या लठ्ठपणा आणि हाडांशी संबंधित समस्यांमध्ये गंभीर वाढ होत आहे. १३.५ कोटीपेक्षा अधिक भारतीय लठ्ठपणाने ग्रस्त आहेत, तर ऑस्टियोपोरोसिसचे निदान कमी प्रमाणात होत आहे, विशेषतः रजोनिवृत्तीनंतरच्या महिला आणि वृद्धांमध्ये. डेक्सा स्कॅनर या आजारांचे वेळेवर निदान करण्यास, क्लिनिकल परिणाम आणि जीवनाची गुणवत्ता सुधारण्यास मदत करेल.
डेक्सा स्कॅनरच्या दाखल करताना डॉ. डी. वाय. पाटील विद्यापीठाच्या (अभिमत विद्यापीठ) प्र कुलगुरु डॉ. भाग्यश्री पाटील म्हणाल्या, “आपल्या आरोग्यसेवेची ताकद आमच्या काळजीवाहकांची करुणा आणि समर्पणात आहे. या प्रगत डेक्सा स्कॅनरच्या स्थापनेसह, आम्ही हाड आणि चयापचय आरोग्य मूल्यांकनात परिवर्तन घडवून आणण्यात एक महत्त्वपूर्ण पाऊल पुढे टाकले आहे.
यामुळे सर्व वयोगटातील लोकांचे लवकर आणि अचूक निदान करणे शक्य होणार आहे. वेळेवर उपचार आणि चांगले परिणाम मिळविण्यासाठी या प्रगत तंत्रज्ञानाचा जास्तीत जास्त लोकांनी लाभ घ्यावा, असे आम्ही आवाहन करतो.”
डॉ. डी. वाय. पाटील विद्यापीठ (अभिमत विद्यापीठ), पिंपरी, पुणे यांचे विश्वस्त आणि खजिनदार डॉ. यशराज पाटील म्हणाले, “आम्हाला हा टप्पा गाठताना आनंद होत आहे, जो अत्याधुनिक वैद्यकीय सेवा आणि सामाजिक जबाबदारीप्रती आमची वचनबद्धता दर्शवितो. राज्याबाहेरील रुग्ण येथे उपचारांसाठी येतात आणि नवीन डेक्सा स्कॅनरसह, आम्ही विविध वयोगटातील लोकांना अधिक चांगल्या प्रकारे सेवा देऊ शकतो. आमचे ध्येय मानवतेवरील आणि करुणामय काळजीवरील आमच्या विश्वासाने प्रेरित सर्वोत्तम उपचार प्रदान करणे आहे.”
डॉ. डी. वाय. पाटील मेडिकल कॉलेज, हॉस्पिटल अँड रिसर्च सेंटरच्या डीन डॉ. रेखा आर्कोट म्हणाल्या, “प्रगत डेक्सा स्कॅनरची स्थापना ही आमच्या संस्थेसाठी एक मोठी कामगिरी आहे आणि जागतिक दर्जाचे उपचार आणि क्लिनिकल उत्कृष्टता प्रदान करण्याच्या आमच्या वचनबद्धतेचा पुरावा आहे. हे आमच्या विद्यार्थ्यांना शिकण्याची उत्तम संधी देखील देते. या प्रगत निदान प्रक्रियांचे निरीक्षण करून, विद्यार्थ्यांना अत्याधुनिक तंत्रज्ञानाचा प्रत्यक्ष अनुभव मिळतो आणि आरोग्यसेवेतील त्याची महत्त्वपूर्ण भूमिका समजते. हा टप्पा समाजात अर्थपूर्ण योगदान देणाऱ्या भविष्यातील दयाळू आणि कुशल वैद्यकीय तज्ज्ञांना आणि कर्मचाऱ्यांना सक्षम करण्याच्या आमच्या समर्पणाचे प्रतिबिंब आहे.”
हॉस्पिटलच्या बालरोग विभागाच्या प्रमुख डॉ. शैलजा माने म्हणाल्या, “हा उपक्रम आमच्या रुग्णांसाठी खरोखरच एक वरदान आहे, विशेषतः ज्या पालकांची मुले न्यूट्रिशनल रिकेट्स आणि व्हिटॅमिन डीची कमतरता, थॅलेसेमिया मेजर, इन्फ्लेमेटरी बाउल डिसीज (आयबीडी) आणि ग्रोथ हार्मोन डेफिशियन्सी यासारख्या आजारांनी ग्रस्त आहेत त्यांच्या पालकांसाठी. एकाच छताखाली व्यापक उपचार उपलब्ध आहेत हे कळल्याने अशा कुटुंबांना मोठा दिलासा आणि आशा मिळेल.”

🖋️संपादक – सुवर्णा गवारे🖋️